GameFi Nedir?
Video oyun dünyasına aşina olanlar, bir oyunu oynamak için para ödenmesi gerektiğini gayet iyi bilirler. Bu sadece oyunu satın almak şeklinde değildir; online bir oyun ücretsiz olsa bile oyun içinde ilerlemek için oyun içi satın alımlar gerekmektedir. Harcanan emek ve zaman karşılığında para ödemek yerine blockchain teknolojisi sayesinde para kazanmayı mümkün kılan GameFi günümüzde oyuncuları kendine çekmektedir.
Blockchain çatısı altında, özellikle web3'ün gelişimi ve NFT’lerin popülerliği arttıkça “daha çok kullanıcı-daha çok yatırımcı-daha çok kullanıcı” döngüsü giderek artacak gibi görünüyor. Gelin bu yazımızda GameFi ve P2E kavramlarını inceleyelim.
NE?
Aslında kavram o kadar yenidir ki, ilk kez Eylül 2020’de DeFi’nin babası olarak anılan Andre Cronje’nin tweet’inde ortaya atılmıştır.
Gaming ve DeFi (decentralized finance / merkeziyetsiz finans) kelimelerinin bir araya getirilmesiyle oluşturulan GameFi (Game Finance) kavramını çok basit bir şekilde, oyun tabanlı olarak kripto dünyasındaki finansal işlemler olarak düşünebiliriz.
Detayına indiğimizde ise, blockchain teknolojisi, NFT, yield farming, borç alma-verme ve stabilcoin gibi merkeziyetsiz finans uygulamalarının oyun ortamında kesişimi şeklinde tanımlanabilir.
GameFi ile P2E (play-to-earn / oynadıkça kazan) kavramları sık sık birbiriyle eşanlamlı olarak kullanılmaktadır. P2E oyun oynadıkça para kazanmak anlamına gelirken, GameFi yukarıda bahsedilen DeFi araçları ve NFT’lerin oyun tabanlı olarak kullanımını anlatan daha geniş bir kavramdır.
GameFi ekosisteminde oyuncular oyun içi görevlerin tamamlanması, savaş kazanılması, madencilik vb. gibi oyuna göre değişkenlik gösterecek etkinlikler ile oyuna ait token’lardan kazanırlar.
NASIL?
Blockchain tabanlı bu oyunlardaki çoğu item aslında birer NFT’dir. Bunlar oyun içi arsalar, avatar’lar, kıyafetler, silahlar gibi herhangi bir şey olabilir. Oyuncular bu item’ları elde ettikçe bunları oyunun marketlerinde başka oyuncularla takas edebilir ya da oyunun kripto token’ı karşılığında satabilirler. Bu NFT’ler herkese açık blockchain’ler üzerinde tutulduğu için bu item’ların sahipliği şeffaf bir şekilde kanıtlanabilmektedir.
Oyun geliştiriciler insanları oyunlarına çekebilmek için airdrop, marka işbirliği gibi farklı etkinliklerle oyun içi NFT’ler ya da token’larından da hediye etmektedir.
NEDEN?
Oyunlar ve blockchain arasında kritik bir karşılıklı çıkar ilişkisi yer alıyor: Oyunlar kripto alanına daha çok insanın girmesini sağlayarak, ‘gerçek’ hayatta kriptoların kullanımının erken örnekleri olarak önemli bir yere sahip durumdalar. Madalyonun diğer yanında ise blockchain ve kriptoparalar sayesinde artık oyuncular oynadıkça ‘gerçek’ para kazanabiliyorlar.
Geleneksel video oyunlarında oyun içi varlıkların ilgili oyun dışında bir değeri bulunmaz. Oyuncular bu varlıkları elde etmek için para ve zaman harcarlar ancak bunların üzerinde tam kontrol sahibi değillerdir. GameFi bu durumu blockchain teknolojisi, kriptoparalar ve DeFi ürünleri sayesinde tamamen değiştirmektedir.
Yaratılan oyun ekonomisi içerisinde satın alınarak ve/veya oyunu oynadıkça elde edilen token’lar başka kripto paralar ya da itibari para birimlerine çevrilebilmekte, oyuncular böylelikle oynadıkça para kazanmaktadır. Ayrıca oyuncular oyun içinde elde ettikleri NFT’leri takas edebilir, satabilir ve hatta kiralayabilirler. Bu şekilde NFT’leri elde etme maliyeti ile sattıkları fiyat arasındaki farklardan da önemli gelirler elde edilebilmektedir.
Blockchain tabanlı oyunların büyük kısmında oyuna ait bir token, oyun içinde kullanılabilecek varlıkların NFT’leri ve bunların alınıp satılabileceği bir market bulunur ve bu oyunlar genellikle bir topluluk tarafından yönetilir. Burada oyun içi varlıkların sahipliği oyunu geliştiren kişi ya da şirketlere değil, oyunculara aittir. Blockchain teknolojisi sayesinde de sunucu altyapısı ihtiyacı ortadan kalkmakta ve hack’lenme gibi riskler minimize edilmektedir.
Sonuç olarak, GameFi’nin ortaya çıkardığı en önemli değişiklik oyun içi varlıkların sahipliği kavramını kökten değiştirmesidir. Bunun yanında yaratılan oyun içi ekonomiler ile oyuncular oynadıkça para kazanmakta ve bu durum da ilginin artmasına sebebiyet vermektedir. Huobi’nin araştırmasına göre, Aralık 2021’de oyun dApp’lerinin haftalık aktif kullanıcı sayısı 9.2 milyona ulaşmıştır. GameFi blockchain ekosistemi içerisinde en hızlı büyüyen sektörlerin başında yer almaktadır.